International Society of Hypertension (ISH), Haziran 2020’de erişkinlerde hipertansiyon yönetimi ile ilgili bir kılavuz yayınladı. Bu yazı kılavuzun kısa bir özetini yansıtmaktadır.

Hipertansiyon Sınıflandırması

Ofis kan basıncı (KB) ölçümü
• Normal KB: <130 mmHg (sistolik [SKB]) ve <85 mmHg (diyastolik [DKB])
• Yüksek normal: 130-139 mmHg SKB ve / veya 85-89 mmHg DKB
• Evre 1 hipertansiyon: 140-159 mmHg SKB ve/veya 90-99 mmHg DKB
• Evre 2 hipertansiyon: ≥160 mmHg SKB ve/veya ≥100 mmHg DKB

Hipertansiyon Kriterleri

Ofis, ambulatuar ve evde yapılan ölçümlere göre (SKB / DKB [mmHg])
• Ofis KB: ≥140 ve/veya ≥90 mmHg
• Ambulatuar: 24 Saatlik ortalama ≥130 ve/veya ≥80 mmHg;
gündüz/uyanık iken ortalama ≥135 ve/veya ≥85 mmHg;
gece/uyku döneminde ≥120 ve/veya ≥70 mmHg
• Evde: ≥135 ve/veya ≥85 mmHg

Hipertansiyon Tanısı

Ofis ve ofis dışında KB ölçümleri
• İlk vizitte, her iki koldaki kan basıncını aynı anda ölçün. Tekrarlanan ölçümlerde kollar arasında >10 mmHg fark varsa, daha yüksek olan koldaki ölçüm kullanılmalıdır. Kollar arasında >20 mmHg fark saptanırsa, ileri değerlendirme yapmak gerekir.

• Ofis KB <130/85 mmHg: 3 yıl içinde tekrar KB ölçülmeli (risk faktörleri varsa 1 yıl sonra tekrarlanmalı)

• Ofis KB 130-159 / 85-99 mmHg: Ambulatuar veya evde KB ölçümü ile tekrar kontrol edilmeli, evde KB <135/85 mmHg veya 24 saatlik ambulatuar KB <130/80 mmHg ise, 1 yıl sonra tekrar ölçülmeli; evde KB ≥135 85 mmHg veya 24 saatlik ambulatuar KB ≥130/80 mmHg ise, hipertansiyon tanısı konur.

• Ofis KB >160/100 mmHg: Birkaç gün veya bir hafta içinde kontrol edilerek doğrulanmalıdır.

Tanısal Testler

Laboratuvar, elektrokardiyografi (EKG) ve görüntüleme
• Sodyum, potasyum, serum kreatinin, açlık glukoz düzeyleri, glomerüler filtrasyon hızı (GFR) ve lipit profili
• Tam idrar testi
• Atriyal fibrilasyon, sol ventrikül hipertrofisi veya iskemik kalp hastalığı yönünden değerlendirme yapmak amacıyla EKG çekilmeli
• End organ hasarı veya sekonder hipertansiyondan şüpheleniliyorsa gerekli diğer testler yapılmalı

Hipertansiyon Tedavisi

Evre 1 hipertansiyon (140-159 / 90-99 mmHg)
• Yaşam tarzı değişikliği (sigarayı bırakma, egzersiz, kilo verme, tuz ve alkol alımını azaltma, sağlıklı beslenme)
• Yüksek riskli hastalar (kardiyovasküler hastalık, kronik böbrek hastalığı, diyabet veya end organ hasarı olan hastalar) ve 3-6 aylık yaşam tarzı değişikliğine rağmen kan basıncı yüksek seyreden hastalarda farmakoterapiye başlanmalıdır.

Evre 2 hipertansiyon ( ≥160/100 mmHg)
• Farmakoterapiye hemen başlanmalı
• Yaşam tarzı değişiklikleri önerilmeli

Hedef kan basıncı
• 3 ay içinde KB kontrolü sağlanmalı
• Kan basıncında en az 20/10 mmHg azalma hedeflenmeli, ideal olarak kan basıncı <140/90 mmHg altına düşürülmeli,
• <65 yaş altı: Tolere edilirse hedef KB <130/80 mmHg (ancak >120/70 mmHg üzerinde olmalı)
• ≥65 yaş üzeri: Tolere edilirse hedef KB <140/90 mmHg; bireyselleştirilmiş hedef kan basıncı, zayıf ve tedaviye tolerans gösterebilecek kişilerde düşünülebilir.

Farmakoterapi (KB, 3-6 aylık yaşam tarzı değişikliğine rağmen kontrol altına alınamazsa)

Düşük riskli Evre 1 hipertansiyon olan hastalarda, yaşlılarda (> 80 yaş) veya zayıf bireylerde monoterapi düşünülmelidir. İdeal olan günde tek doz ve tek hap kombinasyonları ile basitleştirilmiş bir tedavi şeklidir.

Siyahi olmayan hastalar için (gebe veya gebelik planı olmayan):

1. Basamak: İki molekülden oluşan, düşük doz ilaç kombinasyonu kullanılmalı (anjiyotensin dönüştürücü enzim inhibitörü [ACEI] veya anjiyotensin-reseptör bloker [ARB] + dihidropiridin-kalsiyum kanal bloker [DHP-KKB])
2. Basamak: Tedavi ikili tam doz kombinasyonuna yükseltilmeli
3. Basamak: (üçlü kombinasyon): Bir tiyazid veya tiyazid benzeri diüretik eklenmeli
4. Basamak: (dirençli hipertansiyon): Üçlü kombinasyona ek olarak spironolakton veya alternatif olarak amilorid, doksazosin, eplerenon, klonidin veya bir beta-bloker eklenmelidir.

Siyah hastalar için (gebe veya gebelik planı olmayan):

1. Basamak: İki molekülden oluşan, düşük doz ilaç kombinasyonu kullanılmalı (örn. ARB + DHP-KKB veya DHP-KKB + tiazid / tiazid benzeri diüretik)
2. Basamak: Tedavi ikili tam doz kombinasyonuna yükseltilmeli
3. Basamak: (üçlü kombinasyon): Diüretik veya ARB veya ACEI ekleyin
4. Basamak: (dirençli hipertansiyon): Üçlü kombinasyon artı spironolakton veya alternatif olarak amilorid, doksazosin, eplerenon, klonidin veya bir beta-bloker eklenmelidir.

Kaynak:

https://doi.org/10.1161/HYPERTENSIONAHA.120.15026 Hypertension 2020;75:1334–1357