Büyük bir gözlemsel çalışmada, öncesinde statin kullanan kişilerde, COVID-19 nedeniyle hastane yatışlarında, hastane içi mortalite daha düşüktü.

Retrospektif analize göre statinler, COVID-19’un etkisini azaltabilir.

New York’daki salgının başlarında, COVID-19 nedeniyle yatan hastalarda, halihazırda statin alanların hastanede ölme olasılığı, ilaç almayanlara göre ilk 30 gün içinde daha düşüktü (% 14,8’e karşı % 26,5 ; OR 0,47; % 95 CI 0,36-0,62).
Nature Communications’da 26 Şubat 2021’de çevrimiçi olarak yayınlanan yazıya göre, İlk 30 günde invaziv mekanik ventilasyona ihtiyaç duyan hastaların oranı, statin grubunda sayısal olarak daha düşüktü, ancak fark istatistiksel olarak anlamlı değildi (% 18.6’ya karşı % 21.9; OR 0.76; % 95 CI 0.58-1.00).

Bu bulgular, geçen yıl yayınlanan birkaç analizle tutarlıdır. Örneğin, Ağustos 2020’de yayınlanan dört çalışmanın meta-analizi, statin kullanımının % 30 daha düşük ölümcül veya ciddi hastalık riski ile ilişkili olduğunu gösterdi.

Mevcut çalışma da dahil olmak üzere, çalışmaların tümü doğası gereği geriye dönüktür. Bu son analizin baş yazarlarından biri olan Dr. Aakriti Gupta (New York-Presbyterian / Columbia Üniversitesi Irving Tıp Merkezi, New York), aralarında benzer sonuçlar görmek güzel olsa da, statinlerin potansiyel koruyucu etkilerinin birkaçı devam eden randomize çalışmalarla teyid edilmesine ihtiyaç duyulduğunu ifade etti.

Gupta” Statinlerin, anti-trombotik, anti-inflamatuar ve immünomodülatör etkileri nedeniyle COVID’li hastalar için umut verici bir tedavi stratejisi olabileceğini kanıtlamak için yeterli kanıta sahibiz ve bu nedenle gerçekten randomize kontrollü çalışma sonuçlarına çok dikkat etmemiz gerekiyor”.

Bu arada, onaylanmış bir endikasyon için halihazırda statin alan hastaların COVID-19 tanısı konduğunda tedaviye devam etmeleri gerektiğini söyledi. Statin endikasyonu olan ancak henüz başlamamış kişiler için de, COVID-19 ile gelirlerse reçete için düşük bir eşik olması gerektiğini ifade etti.

Gupta, çalışmaların sınırlamalarını kabul etti ve mesajı bundan daha ileriye götürülmemesi gerektiğini söyledi. Ancak, “COVID’de statinlerin faydası konusunda dikkatli bir şekilde iyimser olmak istiyoruz ve buna sahip olmak harika bir alternatif olurdu” dedi.

Geçen yıl benzer sonuçlar veren benzer bir çalışmayı yöneten Dr. Lori Daniels (UC San Diego Health, La Jolla, CA) şu yorumu yaptı: “Temelde aynı sonucu görmek, en azından statinlerin COVID’de zararlı olmadığı konusunda oldukça güven vericidir. Ayrıca koruyucu oldukları giderek daha muhtemel görünüyor. ”

Çeşitli Potansiyel Fayda Mekanizmaları

SARS-CoV-2 dünya çapında yayılmaya başladıktan sonra, doktorlar enfeksiyonun sıklıkla miyokardiyal hasar ve trombotik komplikasyonların eşlik ettiği hiperinflamatuar bir duruma yol açtığını fark ettiler. Bu, araştırmacıların statinleri potansiyel bir terapi olarak düşünmelerini sağladı.

Bu çalışmada, Gupta ve arkadaşları 1 Şubat - 12 Mayıs 2020 tarihleri ​​arasında New York-Presbyterian sistemi dahilindeki hastanelere COVID-19 ile başvuran 2.626 hasta hakkındaki verileri inceledi; % 36,2’si başvuru sırasında zaten statin alıyordu. Statin kullanıcıları daha yaşlı olma ve daha fazla komorbiditeye sahip olma eğilimindeydi.

Statin kullanımı, hem 648 çift statin kullanan ve kullanmayanların hem propensity-matched analizinde, hem de tüm kohortun çok değişkenli düzeltilmiş bir analizinde 30 gün içinde daha düşük hastane içi mortalite riski ile ilişkilendirilmiştir (OR 0.49; 0.38-0.63). Statin kullanıcıları arasında daha düşük invazif mekanik ventilasyon oranlarına yönelik anlamlı olmayan eğilimler de vardı.

Araştırmacılar, statinlerin COVID-19’lu hastalarda sonuçları iyileştirebileceği birkaç potansiyel mekanizmayı tartışıyor: endotel fonksiyonunun stabilizasyonu ve restorasyonu; inflamasyonun azaltılması; plak stabilizasyonu; antitrombotik etkiler; ve SARS-CoV-2’nin hücre membranından girişini ve replikasyon yeteneğini etkileyen özellikleri.

Daniels, farklı ciddiyetteki COVID-19 hastalarında statinlerin yararını test eden randomize çalışmaları beklerken, gözlemsel çalışmaların ilaçların nasıl yardımcı olabileceğine dair ipuçları sağlayabileceğini ifade etti. Statinler, eşlik eden koşullardan bağımsız olarak, tüm hastalarda daha iyi sonuçlarla ilişkiliyse, bu anti-enflamatuar etkileri nedeniyle virüs üzerinde doğrudan bir etkiyi gösterebildiği yorumu yapılabilir. Öte yandan, ilaçlar öncelikle altta yatan ciddi KVH olan hastalara yardım ediyorsa, esas mekanizmanın bu altta yatan hastalığın stabilizasyonu olduğu söylenebilir.

Daniels’ın grubu şu anda American Heart Association’ın COVID-19 CVD Registry’sine bakarak analizler yapıyor. Statinlerin, önceki MI veya inme gibi altta yatan daha şiddetli kardiyovasküler rahatsızlıkları olan hastalarda daha koruyucu olabileceğini öne sürdü.

COVID-19 Tedavisi Olarak Statinler?

Hem Gupta hem de Daniels, COVID-19 hastalarını tedavi etmek için statinlerin kullanılması gerektiğini söylemek için henüz çok erken. Ancak statinler hakkında, bu araştırma sonuçlarından kaynaklanan önemli halk sağlığı mesajları var ve en azından bulgular, statinlerin COVID-19 ortamında güvenli olduğunu gösteriyor.

“COVID’de güvenli olduklarını ve çok iyi koruyucu olabileceklerini bilmek, özellikle başka bir nedenle size bir statin reçetesi verilmişse fakat henüz başlamadıysanız, başlanmasına vesile olabilir” dedi Daniels.

Statinlerin COVID-19 için bir tedavi olarak yararlı olup olmayacağını test eden birkaç çalışma var. Gupta ve ortak yazarlar, COVID-19 ile kritik hastalığı olan hastaları hem orta-doz vs standart doz profilaktik antikoagülasyona, hem de plaseboya karşı günde 20 mg atorvastatine randomize eden 2x2 faktörlü bir çalışma olan INSPIRATION’ı yürütüyorlar.

Gupta “Bu ve diğer statin çalışmaları olumlu sonuçlanırsa, COVID’i tedavi etmek için listemizde bulunmasının harika bir terapötik alternatif olacağını düşünüyorum, çünkü oldukça düşük maliyetli ve kolayca bulunabiliyor ve birçok insan zaten kullanıyor”.

Kaynak: Gupta A, Madhavan MV, Poterucha TJ, et al. Association between antecedent statin use and decreased mortality in hospitalized patients with COVID-19. Nat Commun. 2021;Epub ahead of print.